Ông chủ sáng lập hê thống fast food McDonald’s

Khi đã ngoài 50 tuổi, chỉ trong hai chục năm cuối đời, Raymond Kroc đã làm nên một kỳ tích huyền thoại. Một mình ông đã gây dựng nên tập đoàn ăn nhanh nổi tiếng và lớn nhất thế giới.

Raymond Kroc - ông chủ Tập đoàn McDonal's. (nndb.com)

Cái tên McDonald’s do Raymond Kroc xây dựng là một trong những thương hiệu đắt giá nhất của ngành công nghiệp ăn uống thế giới. Với hơn 31.000 cửa hàng, McDonald’s hiện có mặt tại 121 nước trên thế giới. Đó là chưa kể hàng loạt nhà hàng ăn nhanh khác được ông mua lại nhưng không đổi tên mà vẫn giữ tên cũ như “Partner-Brands” ở Mỹ hay “Prêt à Manger” ở Anh.

Năm 2005, doanh số bán hàng của cả tập đoàn là 20,5 tỷ USD, trong đó lợi nhuận là 2,6 tỷ USD. Mỗi ngày tập đoàn phục vụ 46 triệu khách hàng với hơn 50 triệu cái bánh kẹp thịt kiểu Hamburger. Trong khi những cái bánh của McDonald’s là món ăn nhanh rẻ tiền, tiện lợi ở Mỹ và các nước Tây Âu thì ở rất nhiều nước khác, bánh mỳ Hamburger của McDonald’s được coi như là một đặc sản gì đó mà họ mới chỉ biết đến qua các phương tiện truyền thông. Đã có giai thoại rằng khi McDonald’s mở cửa hàng đầu tiên ở Nga hay Trung Quốc thì những ngày đầu tiên số người xếp hàng dài tới hàng chục, thậm chí hàng trăm mét.

Bất ngờ xuất hiện ý tưởng vĩ đại

Raymond Kroc có tên đầy đủ là Raymond Albert Kroc, ông sinh năm 1902 tại Oak, bang Illinois, Mỹ. Học xong lớp 10, Ray Kroc làm lái xe cứu thương. Với chút khiếu âm nhạc bẩm sinh, ông chơi đàn piano tại các nhà hàng, câu lạc bộ. Năm 20 tuổi, ông được nhận làm chân chạy bán hàng cho hãng Lily Tulip Cup.

Hơn chục năm sau, Ray Kroc gặp được Earl Prince, ông chủ của một công ty phân phối máy xay sinh tố. Ông này đã kéo Ray Kroc về làm cho mình. Và Ray Kroc đã làm nghề bán máy sinh tố gần hai chục năm liền. Ray Kroc làm chỉ đủ cho một cuộc sống bình thường và hình như ông cũng chấp nhận với những gì mình có. Bởi Ray Kroc đã sang tuổi 52, và ông đã bắt đầu có ý định nghỉ hưu.

Cho đến một ngày cuối năm 1954, Ray Kroc đến cửa hàng ăn nhanh nhỏ tại San Bernadino thuộc bang California, miền Tây nước Mỹ do 2 anh em nhà Richard và Maurice McDonald làm chủ. Ăn thử bánh Hamburger, Ray Kroc thấy rất ngon, lại đơn giản, giá cả phù hợp. Khi trở về nhà, một ý tưởng bất ngờ nhưng vĩ đại đã loé lên trong đầu của ông là, cần phải hợp tác cùng với anh em nhà McDolnald để mở nhiều cửa hàng để phân phối loại bánh này.

Chẳng cần mất nhiều thời gian và giấy bút, ông đã hoàn thành xong một phương án phát triển cả một hệ thống cửa hàng ăn nhanh trên cơ sở cửa hàng của anh em McDonald ở San Bernadino. Ray Kroc tự nhiên so sánh hệ thống cửa hàng của mình sẽ hoạt động như những dây chuyền sản xuất công nghiệp chẳng kém dây chuyền sản xuất ôtô của Henry Ford. Và ông sẽ trở thành nhà cách mạng mở đường cho công nghiệp ăn nhanh như Henry Ford đã mở đường cho công nghiệp xe hơi ở Mỹ và thế giới.

Nghĩ là làm, Ray Kroc bắt tay vào thực hiện ý nghĩ mới lạ với tham vọng dường như không tưởng. Với tài ăn nói khéo léo của một người bán hàng, tiếp thị lâu năm, Ray Kroc đã thuyết phục được hai anh em Richard và Maurice McDonald hợp tác với mình. Theo đó, Ray Kroc được toàn quyền sử dụng tên McDonald’s cho hệ thống ăn nhanh sẽ phát triển theo mô hình nhượng quyền kinh doanh franchising. Richard và Maurice sẽ được hưởng 1% doanh số bán hàng của các cửa hàng này. Công ty McDonald’s System Inc. do Ray Kroc điều hành được thành lập.

Ngày 2/3/1955, nhà hàng ăn nhanh McDolnald’s đầu tiên do Ray Kroc mở được khai trương ở De Plaines, Illinois. Ông vận động người nhà, họ hàng và bạn bè thân thiết, mỗi người làm chủ một cửa hàng để đồng loạt cho ra đời những nhà hàng McDolnald’s lớn nhỏ khác nhau nhưng y hệt nhau về cách thức tổ chức, sản phẩm, hình thức, màu sắc biển hiệu.

Kỳ tích kinh ngạc về sự ra đời của ngành công nghiệp ăn nhanh do McDolnald’s khởi xướng bắt đầu thật sự từ đó. Trong vòng 5 năm đã có tới 200 nhà hàng McDonald’s được mở ở rất nhiều nơi và đều được đón nhận nồng nhiệt.

Năm 1961, Ray Kroc đã có một quyết định táo bạo là mua lại phần quyền lợi 1% doanh thu đã thỏa thuận trước kia. Sau nhiều lần thương thuyết, anh em McDonald đã đồng ý nhận 2,7 triệu USD để Ray Kroc một mình một chủ cái tên McDonald’s và hưởng toàn quyền lợi tức của hệ thống cửa hàng McDonald’s.

Để có được số tiền này, Ray Kroc đã phải vay mượn rất nhiều, trong có cả nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm. Nếu như quyết định trên của Ray Kroc được coi là một trong những bí quyết kinh doanh vĩ đại nhất, hay được đưa vào giáo trình kinh doanh, thì với anh em Richard và Maurice McDonald lại là sai lầm. Nếu không, ngày nay họ có thể nhận được tới trên 200 triệu USD từ 1% doanh thu của tập đoàn McDonald’s.

Mô hình franchising của tập đoàn McDonald’s có lợi thế lớn là cho người nhận nhượng quyền kinh doanh quyền chủ động rất lớn. Những người chủ cửa hàng có thể tự chọn cho mình các hoạt động quảng cáo, marketing thích hợp với địa bàn, vị trí của mình.

(Theo TBKTVN)

Năm 17 tuổi, cậu học sinh Fred DeLuca mở cửa hàng bán bánh mỳ chỉ nhằm kiếm thêm chút tiền để có thể theo học đại học sau này. Có ngờ đâu chỉ hơn hai chục năm sau từ quán hàng nhỏ đó, Fred DeLuca đã sở hữu cả một tập đoàn bán đồ ăn nhanh khổng lồ.

Fred DeLuca. Ảnh: aqsrmagazine.com

Fred DeLuca sinh năm 1948 trong một gia đình lao động ở Bridgeport, bang Connecticus, Mỹ. Gia đình Fred DeLuca rất nghèo và như bao nhiêu trẻ em khác, cậu mơ được đổi đời và đổi đời từ tài năng, trí tuệ của mình. Fred DeLuca vì thế rất chăm học và ham học. Cậu không muốn lại phải bước vào cuộc đời của người thợ nhọc nhằn với mức lương rất thấp.

Sớm biết nghĩ, Fred DeLuca đã đặt mục tiêu là phải học đại học để có thể kiếm việc làm tốt. Học xong phổ thông, Fred DeLuca dự định học nghề bác sĩ, thế nhưng ông không có tiền để trang trải việc học. Fred DeLuca rất chăm chỉ lao động, ông sẵn sàng làm mọi việc để giúp gia đình và dành dụm cho chính mình. Fred DeLuca xin làm phụ việc bán hàng tại một cửa hàng kim khí.

Nhưng với mức tiền công vẻn vẹn chỉ có 1,25 USD cho mỗi giờ làm việc, Fred DeLuca không thể dành dụm được nhiều. Cha mẹ nghèo cũng chẳng giúp được gì cho người con trai lớn. Fred DeLuca thất vọng nhưng vẫn không từ bỏ quyết tâm đi học.

Gia đình ông có quen biết một người bạn là Peter Buck. Một lần vào mùa hè năm 1965 ông Buck mời cả nhà Fred DeLuca đến dự liên hoan tân gia. Như một sự tình cờ, Fred DeLuca đã tâm sự khó khăn của mình với ông Buck để được giúp đỡ. Lúc đó có thể nói rằng Fred DeLuca đã rất liều khi ngỏ ý vay tiền từ người bạn tốt bụng của gia đình. Trong đầu không hề mảy may một ý định kinh doanh, Fred DeLuca chỉ mơ ước và tin rằng mình sẽ học đại học y, học thật giỏi và sau này làm nghề bác sĩ sẽ có tiền trả nợ.

Câu chuyện giữa Fred DeLuca và ông chú quen biết Buck tỏ ra rất mặn mà. Và rồi Fred DeLuca mới đầu đã thất vọng khi không được cho vay tiền mà chỉ là một lời khuyên. “Cháu hãy mở hiệu bán bánh mỳ và kiếm tiền từ đó”. Một lời khuyên còn hơn giá ngàn vàng như sự nghiệp kinh doanh huyền thoại của Fred DeLuca về sau đã chứng minh.

Không phải là người thạo nghề làm ăn nhưng lời khuyên này đã kích thích trí tò mò của Fred DeLuca. “Nếu mở hiệu bánh mì thì cháu phải làm cụ thể những gì?”, Fred DeLuca hỏi. “Rất đơn giản, ai cũng làm được, chỉ cần có một cửa hiệu, mua bánh mì, rồi mua thịt nguội xúc xích kẹp vào và bán cho khách, và thế là cháu sẽ có tiền”.

Chỉ biết làm thuê, chưa kinh doanh bao giờ nhưng nghĩ công việc đơn giản mà có tiền là Fred DeLuca thích rồi. Khó khăn lớn nhất là có tiền thuê cửa hàng. Và trước quyết tâm kiếm tiền mãnh liệt, không sợ khó của cậu bé 17 tuổi, ông Peter Buck đã đồng ý cho Fred DeLuca vay 1.000 USD để có tiền thuê cửa hàng và đặt làm một cái bàn để bán bánh mỳ. Không chờ đợi gì nữa Fred DeLuca bắt tay ngay vào việc. Bản thân ông khi ấy đâu có ngờ mình lại có thể kiếm rất, rất nhiều tiền từ ý tưởng mở cửa hàng bán bánh mì đó.

Cửa hàng được đặt tên là cửa hàng bánh mỳ Submarine, bởi Fred DeLuca sử dụng loại bánh mì dài như hình chiếc tầu ngầm. Sau này cái tên đã được đổi thành Subway và đăng ký thương hiệu.

Như một câu chuyện cổ tích, sự ra đời và phát triển của tập đoàn Subway chuyên bán đồ ăn nhanh lớn bậc nhất thế giới cho đến nay là một ví dụ kinh điển cho những người khởi nghiệp. Chỉ bắt đầu mong muốn kiếm tiền để đi học, Fred DeLuca đã đạt hơn thế rất nhiều.

Phát triển nhờ mô hình franchising

Cửa hàng bán bánh mì của Fred DeLuca rất đông khách. Một trong những lí do hút khách của bánh mì Subway là Fred DeLuca không làm sẵn mà chỉ cắt bánh và kẹp xúc xích, thịt nguội và salat trước mặt khách. Khách hàng tận mắt chứng kiến chất lượng và cả “quy trình” thủ công của ông chủ hiệu.

Bánh mì Subway cũng là đồ ăn nhanh mà lại không bị tiếng là đồ ăn công nghiệp như các sản phẩm Fast-Food khác. Ưu thế đó Fred DeLuca vẫn tuyệt đối duy trì cho đến nay, cho dù cả hệ thống Subway có tới hàng chục nghìn cửa hàng.

Làm một mình không hết, Fred DeLuca phải tuyển thêm người. Cửa hàng đầu tiên quá chật, Fred DeLuca phải tính kế. Không thể đơn giản bỏ một địa điểm đã quen khách nên ông đã nghĩ ngay đến mở thêm cửa hàng ở khu gần đó mới đáp ứng được nhu cầu khách hàng. Fred DeLuca đã trở thành ông chủ từ lúc nào không biết. Ông không còn nghĩ đến chuyện học để trở thành bác sĩ mà say mê với nghiệp kinh doanh đang rất khả quan và vẫn còn tràn đầy cơ hội phát triển.

Trong thời gian này, ông Peter Buck vẫn luôn là một cố vấn quan trọng cho ông chủ trẻ mới ngoài 20 tuổi. Đến năm 1974, Fred DeLuca đã mở được 16 cửa hàng, tất cả đều ở vùng Connecticut.

Fred DeLuca rất muốn mở thêm nhiều cửa hàng, ông đặt mục tiêu đến năm 1975 phải tăng số lượng cửa hàng bánh mì Subway lên gấp đôi. Không chỉ là tiền vốn mà ngay cả công việc trực tiếp tìm địa điểm rồi quản lý cũng là quá sức với Fred DeLuca, cho dù ông đã làm việc đến 16 tiếng đồng hồ mỗi ngày.

Lại một lần nữa, Fred DeLuca được sự trợ giúp của Peter Buck với ý tưởng franchising. Và sau đó một công thức kinh doanh nhượng quyền franchising cho các cửa hiệu bánh mì Subway đã được thiết kế khá chi tiết và hoàn hảo.

Theo đó, Fred DeLuca sẽ hỗ trợ người nhận nhượng quyền kinh doanh trong việc thiết kế, tổ chức cửa hàng, công thức và kế hoạch mua nguyên liệu, quảng cáo, marketing cũng như trợ giúp toàn bộ phần kế toán. Đối tác nhận nhượng quyền kinh doanh được mang hiệu Subway và tự chủ hoàn toàn trong các hoạt động kinh doanh của mình. Họ vẫn là người chủ thực sự, phải bỏ vốn và chịu rủi ro về kết quả kinh doanh. Subway chỉ thu phí li-xăng một lần duy nhất cùng với một tỉ lệ nhất định doanh thu bán hàng.

Chỉ 10 năm sau nữa, vào năm 1986, Fred DeLuca đã có tới 1.000 cửa hàng tại tất cả các bang của nước Mỹ. Hai năm sau, con số này đã tăng lên gần gấp đôi, với 1.800 cửa hàng.

Khai thác tối đa thế mạnh

Mặc dù thành công như vậy nhưng Fred DeLuca không hề muốn công ty của mình niêm yết trên thị trường chứng khoán. Ông cho rằng lĩnh vực của mình không cần nhiều vốn và ông vẫn có thể tiếp tục tăng trưởng trên nguồn lực tự có. Các chuyên gia ước đoán Fred DeLuca sẽ là một tỷ phú lớn nếu giá trị của Subway được định giá trên thị trường chứng khoán.

Sự tăng trưởng rất nhanh cùng với hiệu quả kinh doanh của tập đoàn đã chứng tỏ tài năng quản lý của ông chủ Fred DeLuca rất tốt. Trước kia, Fred DeLuca tự mình làm tất cả mọi công việc. Còn từ khoảng 20 năm trở lại đây ông không còn phải làm như vậy, tuy rằng nhiều khi vẫn rất muốn như ông từng bộc bạch. Hàng tuần ông xem xét đối chiếu, so sánh kết quả kinh doanh của các cửa hàng ăn nhanh Subway.

Ông không phải là cấp trên của các chủ cửa hàng này nhưng lại được hưởng lợi từ kết quả kinh doanh của họ. Vì vậy, mỗi sự biến động bất thường của doanh thu đều làm ông quan tâm. Fred DeLuca đưa ra những lời khuyên, những tư vấn và cả hỗ trợ cụ thể cho các cửa hàng trong hệ thống Subway của mình.

Đã có khá nhiều người nói rằng bánh mỳ của Subway khá đắt tiền, nhưng ông đã thuyết phục thành công rằng “đắt xắt ra miếng”. Tất cả 5 loại bánh mỳ được sử dụng đều do Subway tự làm chứ không phải nhập từ các nhà máy sản xuất công nghiệp. Cả 12 loại xúc xích, thịt nguội và salat mà Subway dùng đều là loại tươi ngon nhất mà khách hàng có thể tự chứng kiến và đánh giá. Fred DeLuca thừa nhận việc chỉ cắt bánh mì, nhét xúc xích, thịt nguội khi khách yêu cầu là quy trình có vẻ thủ công, là điểm yếu về năng suất lao động.

Nhưng mặt khác, Fred DeLuca lại tự tin khẳng định điểm yếu đó chính lại là điểm mạnh của Subway khi cạnh tranh với các đối thủ khác trong ngành cung cấp đồ ăn nhanh. Các sản phẩm của Subway được đánh giá là tốt hơn cho sức khoẻ, không nhiều mỡ dầu, không gây béo phì. Fred DeLuca tự hào vì bánh mì của Subway được khách hàng cho là ngon hơn, không bị quy chung vào nhóm đồ ăn công nghiệp như phần lớn các món ăn Fast-Food khác.

(Theo Thời Báo Kinh Tế VN)

Tỷ phú trở thành hào phóng hay ngược lại?

Nếu đã lọt vào câu lạc bộ tỷ phú đôla, người ta phải quan tâm nhiều hơn tới hoạt động từ thiện, chứ không chỉ chúi mũi lo kinh doanh. Và một khi đã hứa trao tặng quà cho ai, hãy cố gắng thực hiện cam kết đó, nếu không hình ảnh của vị mạnh thường quân giàu có và nổi tiếng sẽ bị huỷ hoại nghiêm trọng.

Chẳng ai kiểm soát nổi Larry Ellison, giám đốc điều hành tập đoàn Oracle. Từ nhà đầu tư, đối thủ cạnh tranh cho tới giới quan sát, ai nấy đều công nhận điều này. Tuyên bố họp với ai, xuất hiện trước công chúng khi nào, với Ellison không là điều quá bận tâm để phải thực hiện. Ông sẽ đến muộn, thậm chí chẳng tới dù đã ấn định lịch.

Và sẽ chẳng có gì phải sốc nếu hôm trước Ellison hứa trao tặng 115 triệu USD cho Đại học Harvard, còn hôm nay lại từ bỏ ý định đó.

Ellison cũng làm khá nhiều việc thiện. Ảnh: AP

Trong một cuộc gặp với Hiệu trưởng Đại học Harvard Larry Summers trước đây, CEO Oracle tuyên bố sẽ tặng trường món quà kể trên. Hai người đã bàn chuyện rôm rả về một học thuyết của ông Summers liên quan đến việc đánh giá chất lượng các chương trình chăm sóc sức khoẻ của chính phủ nhiều nước trên thế giới. Quá hấp dẫn với chủ đề này, Ellison đã kết thúc buổi nói chuyện với cái bắt tay nồng hậu và lời hứa tặng tiền cho Harvard.

Tháng 1/2005, ông Summers buông lời nhận xét rằng thiếu phụ nữ hoạt động trong khoa học và kỹ thuật vì chỉ đàn ông mới thực sự có khiếu về những lĩnh vực này. 2 tháng sau, Harvard tiến hành bỏ phiếu tín nhiệm đối với vị hiệu trưởng của mình và đến đầu năm nay, ông Summer tuyên bố từ chức.

Sự cố xảy ra với hiệu trưởng Harvard khiến Ellison bắt đầu suy tính lại lời hứa từ thiện thủa nào. Đến khi ông Summers nhận quyết định nghỉ hưu, cũng là lúc thuyền trưởng Oracle chính thức huỷ cam kết cũ. Tệ hại ở chỗ, cả trường Harvard, từ các giáo sư cho tới nhân viên phục vụ, đều cho rằng món quà chẳng liên quan đến việc ai là hiệu trưởng. Dẫu vậy, Ellison quan niệm khi mà người quan trọng nhất của chương trình từ thiện ra đi, chương trình đó sẽ không thể đạt được mục tiêu ban đầu.

"Món quà tặng là ý tưởng của Summers và theo kế hoạch ông ấy là người giám sát việc dùng số tiền đó như thế nào. Nếu vị hiệu trưởng là người sẽ bảo trợ cho chương trình hợp tác của bạn, thế rồi ông ta ra đi, thử hỏi làm sao bạn không băn khoăn về hiệu quả của chương trình đó?", phát ngôn viên của Oracle đặt vấn đề. Kể từ khi ra quyết định huỷ bỏ việc tặng quà, Ellison không trực tiếp đưa ra bất cứ bình luận nào, mà nhường lời cho phát ngôn viên của tập đoàn.

Chẳng riêng gì Ellison, không ít các mạnh thường quân từng rút lại lời hứa của mình như vậy. Năm 2001, người sáng lập ra Netscape, Jim Clark, đã bớt 60 triệu USD trong tổng số 150 triệu USD mà ông hứa tặng cho trung tâm nghiên cứu y học của Đại học Standford. Một năm sau, nhà hảo tâm có tên Robert Thompson cũng rút lại lời cam kết trao 200 triệu USD để xây trường học ở khu vực Detroit (Mỹ), vì những mâu thuẫn chính trị ở thành phố này. Đến 2002, nữ doanh nhân danh tiếng ở Washington (D.C.), bà Catherine B. Reynolds lại được dư luận nhớ tới vì nuốt lời hứa tặng 38 triệu USD cho tổ chức từ thiện Smithsonian. Catherine lý giải bà muốn kiểm soát tốt hơn những khoản đầu tư của mình.

Thật khó để cân bằng mục đích giữa tổ chức từ thiện và các nhà hảo tâm. Một nhà hảo tâm thường lắm tiền và có tầm ảnh hưởng lớn. Món quà tặng có thể giúp làm đẹp hơn hình ảnh của mạnh thường quân, ngược lại cũng có thể huỷ hoại danh tiếng nếu lời hứa từ thiện không được thực hiện. Theo Melissa Berman, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành tổ chức tư vấn từ thiện Rockefeller, khó mà giấu được những suy tính thiệt hơn trong thời buổi báo chí và dư luận săm soi nhiều hơn đến hoạt động từ thiện của những người giàu và nổi tiếng.

Thời nay, người cho tiền ngày càng muốn kiểm soát chặt xem đồng tiền của mình được sử dụng như thế nào. Thậm chí, họ còn lường trước giải pháp cụ thể để giải quyết trục trặc trong quá trình giải ngân, thay vì vô tư viết séc mà không cần quan tâm tiền sẽ đi đâu về đâu như trước. Trong khi đó, các tổ chức phúc thiện thì công khai chỉ trích sự thất hứa của những mạnh thường quân giàu có.

Tất nhiên, vẫn có những người làm việc thiện với cả trái tim. Doanh nhân có tài sản nhiều tỷ đôla Bill Gates là một ví dụ. Bill sẽ sớm rời bỏ công việc điều hành hằng ngày ở Microsoft để tập trung nhiều hơn vào hoạt động từ thiện của quỹ Bill & Melinda Gates. Người bạn vong niên của gia đình nhà Gates, tỷ phú Warren Buffet gần đây cũng tuyên bố dốc phần lớn tài sản của mình để chung tay với Bill làm việc thiện.

Những gì mà hai người đàn ông giàu nhất nhì thế giới này đang làm tạo áp lực không nhỏ tới tất cả các tỷ phú khác. "Giờ đây, nếu đã là thành viên câu lạc bộ tỷ phú thế giới, người ta không chỉ biết chăm lo cho công việc kinh doanh của chính mình, mà còn phải chú ý làm những việc thiện nguyện", Leslie Lenkowsky, giảng viên ngành quan hệ công chúng và hoạt động từ thiện của Đại học Indiana bình luận.

Áp lực đó cũng ảnh hưởng phần nào tới Ellison, nhà lãnh đạo tài ba của Oracle. Việc huỷ bỏ lời hứa với Đại học Harvard có thể khiến người ta xem Ellison như một thương nhân máu lạnh chỉ biết kiếm tiền. Song thực tế là danh sách những việc thiện mà ông đã làm ngày một dài hơn trong vài năm gần đây. Những khoản tiền đã dành hoặc hứa dành cho việc thiện chiếm tới 4% tổng tài sản của tỷ phú Ellison, tương đương 690 triệu USD. Hôm 27/6 vừa qua, Ellison cũng giải ngân 100 triệu USD cho quỹ y tế mang tên ông và do chính ông lập ra vào 1998. Ông từng cam kết sẽ rót cho quỹ này 20 triệu USD mỗi năm.

S.L. (theo Business Week)

Người đi tìm ngọc trai Giữa bạt ngàn cây trái ở mảnh đất cồn Tiên (ấp Tiên Lợi, xã Tiên Long, huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre), có một căn nhà doi ra bờ sông với một tấm bảng nhỏ nhoi: Công ty TNHH Bối Ngọc. Đây chính là trại nuôi trai nước ngọt của chị Nguyễn Thị Thu Cúc. Duyên nợ với ngọc trai bắt đầu từ sự bức xúc của chính bản thân. Chị Cúc kể lại, những lần mua ngọc trai, chị rất băn khoăn “làm sao phân biệt ngọc trai thật và giả? Người bán nói là ngọc trai thật, nhưng sử dụng một thời gian mới phát hiện là giả”. Và tình cờ, truyền hình phát sóng chương trình hướng dẫn nuôi cấy ngọc trai đã đánh thức mơ ước của chị. Từ đấy, chị bị cuốn hút vào bất kỳ những quyển sách, tài liệu nào có liên quan đến ngọc trai. Một lần đi dã ngoại cồn Tiên, nhận thấy bùn ở đây có những đặc tính thích hợp nuôi ngọc trai, lại tìm được công ty chuyên nuôi ngọc trai ở TP HCM hợp tác cung ứng con giống và kỹ thuật nuôi, chị tậu ngay miếng đất 5.000 m2 ở đây để thực hiện ước mơ của mình. Ban đầu, chị nuôi thử 6.000 con bằng cách thả nuôi trong lồng và đặt nơi bãi bồi thiên nhiên. Giống trai được nuôi là Trai cánh đen, thường phân bố ở sông Cầu, sông Thương, sông Đáy. Chúng sống ở đáy sông sâu 4-15 m, tốc độ sinh trưởng chậm. Để đạt được chiều dài 14-15 cm và trọng lượng khoảng 140 gram thì mất 3-4 năm. Nếu đưa vào ao nuôi thì tốc độ sinh trưởng nhanh hơn, chỉ cần mất 2,5-3 năm. Theo đúng kỹ thuật nuôi, sau thời gian thuần dưỡng và vỗ béo khoảng 3 tháng, những con trai khoẻ mạnh, đủ khả năng tạo ngọc sẽ được chọn lọc để tiến hành cấy ngọc. Thấy khả thi vì trai vào giai đoạn chuẩn bị cấy tạo ngọc, chị quyết định thuê miếng đất cận kề để nuôi thêm 20.000 con. Nhưng rồi trai nuôi trong lồng ngày càng “ốm o” và “ngót” đi do chết. Mấy trăm triệu đầu tư mua con giống mất trắng. Mày mò từng tài liệu cộng thực tế, chị tìm ra nguyên nhân trai chết: do bị kết dính trong lồng không di chuyển được hoặc bị con hà nước ngọt đeo bám hút chất dinh dưỡng. “Trai là loài tự nhiên, thử trả nó về tự nhiên xem sao?”, nghĩ vậy chị quyết định kết chuỗi thả nuôi trong ao tự nhiên. Cách này không tốn kinh phí trang bị lồng nuôi nhưng phải bổ sung canxi để trai tạo ngọc. Đến thời được ngọc Qua 3 năm thử thách, đến năm 2005, Công ty Bối Ngọc đã thu được những viên ngọc lóng lánh sắc màu. Chị Cúc cho biết, bước đầu thu hoạch đạt mức 30%, trong đó 15% là ngọc tốt và 15% ngọc mang dị tật. Sản phẩm có nhiều màu sắc như hồng nhạt, hồng đậm, lam, vàng, trắng sữa... và được kiểm định các tiêu chuẩn về độ dày và ánh màu tại Trung tâm kiểm định đá quý TP HCM. Nhờ thời gian nuôi cấy lâu (từ 2 năm trở lên) nên hạt trai Bối Ngọc có lớp ngọc dày 1,4 mm, kích cỡ lớn, to nhất là 13 ly và nhỏ nhất là 5,5 ly. Do vậy, người sử dụng càng lâu, càng lau chùi thì ngọc càng bóng đẹp. Chị cho biết, nhờ những đặc tính này mà một thương gia ở Australia đã tìm đến công ty đặt vấn đề nhượng quyền thương hiệu. Ước mơ tạo ngọc đã thành hiện thực. Giờ chị có thể tự tin giúp người khác phân biệt ngọc trai và giả ngọc. Ngọc thật tạo cảm giác mát lạnh, nặng và luôn óng ánh sắc màu. (Theo TBKTVN)   Bí quyết thành đạt của ông vua nội thất Ikea Ngày 12/4, một siêu thị bán đồ nội thất nhãn hiệu Ikea nổi tiếng thế giới của Thụy Điển đã chính thức khai trương tại thủ đô Bắc Kinh (Trung Quốc). Đây là chi nhánh kinh doanh lớn thứ 2 của Ikea trong số 202 chi nhánh của tập đoàn này ở 32 quốc gia. Tỷ phú Ingvar Kamprad. (BBC) Ikea là hãng kinh doanh đồ nội thất lớn nhất thế giới với đội ngũ nhân viên lên đến 90.000 người và hàng hóa Ikea thu hút nhiều nhất sự quan tâm của người người tiêu dùng. Người ta ví von rằng, số khách hàng tìm xem quảng cáo về đồ nội thất Ikea chỉ đứng sau số tín đồ cơ đốc giáo xem kinh thánh. Và nhân vật đứng đằng sau thành công trong kinh doanh của đế chế Ikea chính là ông chủ người Thụy Điển giàu thứ 4 thế giới, nhà tỷ phú Ingvar Kamprad với tài sản 28 tỷ USD - người vừa tròn 80 tuổi vào ngày 30/3. Tiết kiệm là bí quyết hàng đầu Tuy là chủ doanh nghiệp tỷ phú, nhưng Kamprad có nhiều khác biệt với các doanh nhân khác. Ông là người "chân đất" và chính điều này đã giúp ông liên tục thành đạt trong kinh doanh. Kamprad được coi là người có lối sống giản dị tới mức khó tin. Hiện nay, ông vẫn lái một chiếc xe Volvo cũ kỹ đã dùng suốt 15 năm qua. Mỗi khi đi máy bay, ông đều ngồi ghế hạng "tiết kiệm - economy" và khi đi tàu hỏa nội địa thì ông cũng chỉ mua ghế hạng 2. Ông thường xuyên khuyên các nhân viên của hãng phải biết chi tiêu và sử dụng đồ dùng thật tiết kiệm như sử dụng hai mặt giấy, tiết kiệm ở văn phòng... Kamprad luôn là tấm gương sáng về cần kiệm đối với nhân viên của Ikea trên toàn cầu và bỏ ngoài tai những lời dị nghị rằng ông là người ki bo. Kamprad có một sự nghiệp kinh doanh đáng kinh ngạc. Ông biết chuyện buôn bán từ thủa mới "nứt mắt", biết tự kiếm tiền từ lúc mới 5 tuổi. Ông bắt đầu bước vào công việc kinh doanh từ việc đi mua diêm giá gốc về bán cho hàng xóm và bạn bè với giá rẻ nhưng vẫn có lãi. Từ mặt hàng diêm ông mở rộng gánh hàng rong của mình sang bán cá, cây thông Noel, các loại đậu, bút viết... Chính nhờ kiên trì bán hàng rong mà trong 1 năm Kamprad đã "tậu" được một chiếc xe đạp - phương tiện quý lúc bấy giờ. Chủ động suy nghĩ, nắm bắt thời cơ Trong thập kỷ 1950, khi Đảng xã hội dân chủ lên nắm quyền ở Thụy Điển và bắt đầu triển khai dự án xây dựng 1 triệu ngôi nhà ở nước này, Kamprad đã nảy sinh ý tưởng kinh doanh đồ nội thất. Lúc đầu, ông chỉ kinh doanh mặt hàng thông thường, nhưng đến năm 1956 ông mạnh dạn chuyển sang sản xuất các loại bàn ghế có thể gấp được. Ý tưởng này xuất hiện khi Kamprad quan sát một nhân viên phải tháo chân một chiếc bàn lớn vì nó quá khổ so với xe ôtô của khách hàng. Và thế là những đồ nội thất có thể gấp giá rẻ được hãng Ikea sản xuất hàng loạt và bán rất chạy trên thị trường. Từ đó, danh tiếng của Ikea dần lan rộng khắp thế giới và Kamprad trở thành "ông vua" của đế chế nội thất này. Tên hãng Ikea là chữ viết tắt tên ông (Ingvar Kamprad) cộng với tên mảnh đất của gia đình (Elmtaryd) và tên của ngôi làng mà ông sinh ra (Argunnaryd). Giờ đây, ông vẫn sống bình dị ở một ngôi làng nhỏ ngoại ô thành phố Lozane (Thụy Sĩ) - nơi ông "định cư" từ suốt 30 năm nay. (Theo Công Nghiệp) Nữ giám đốc tuổi 20 Mồ côi cha từ 10 tuổi, mồ côi mẹ khi tròn 19, đó là nỗi đau tột đỉnh đối với một cô gái nhỏ nhắn như Đào Mỹ Ngọc. Chính sự nghiệt ngã ấy đã thôi thúc cô đứng dậy. Công ty Vệ sĩ Vương Gia (TP HCM) ngày càng được nhiều người biết đến cũng bắt đầu nguồn từ sự quả cảm của nữ giám đốc tuổi 20 này. Đào Mỹ Ngọc biết dung hoà giữa cái tâm và cái tài trong quản lý nhân sự. (Đầu Tư) Ngọc báo hiếu cha mẹ bằng cách phục hưng sản nghiệp mà mẹ để lại. Việc đầu tiên, Ngọc thay đổi trụ sở, đồng phục nhân viên, logo công ty và cả bộ máy nhân sự. Câu slogan của Ngọc đưa ra được khách hàng rất tín nhiệm: "Chúng tôi không nói trước tương lai bạn. Chúng tôi đảm bảo nó!". Từ chỗ ban đầu chỉ vài chục người, đến nay, công ty của Ngọc đã có 300 nhân sự, chuyên bảo vệ ở nhiều nhà máy, xí nghiệp, công ty, nhà sách, siêu thị, nhà hàng, khách sạn... tại thành phố "Hòn ngọc Viễn Đông" phồn hoa này. Lý do khiến khách hàng luôn hài lòng với Vương Gia vì công ty luôn phục vụ khách hàng bằng cả uy tín, hiệu quả và sự tận tâm. Ngoài ra, Vương Gia còn cung cấp các giải pháp hữu hiệu giải quyết mọi tình huống an ninh đa dạng; luôn cố gắng hết sức để bảo đảm trình độ chuyên nghiệp, cẩn trọng và bảo mật tuyệt đối. Lẽ tất nhiên, việc duy trì mối quan hệ tốt với khách hàng, hiểu rõ và đáp ứng thích đáng nhu cầu của khách hàng được công ty đặt lên hàng đầu. Sở dĩ có được điều đó bởi những kỹ năng bắt buộc của vệ sĩ Vương Gia do Ngọc đề ra rất nghiêm túc. Nhân viên phải có kiến thức về những yêu cầu bảo vệ an toàn bắt buộc, cơ bản và nâng cao, phù hợp với tiêu chuẩn chung của ngành; am hiểu pháp luật; có kỹ năng cấp cứu, y tế, cứu hộ, phòng cháy chữa cháy; có trình độ sử dụng các công cụ, trang thiết bị kỹ thuật cao để hỗ trợ cho công việc; có khả năng quan sát con người để khám phá ra những hành động, lời nói đáng nghi ngờ... Đặc biệt, Vương Gia được điều hành bởi đội ngũ nhân viên có trình độ chuyên môn cao, nhiều kinh nghiệm về an ninh bảo vệ. Có được những gì hôm nay, mỗi khi nhìn lại đoạn đường đã qua, Ngọc không khỏi chạnh lòng. Ngọc kể, Công ty thành lập vào tháng 6/2004, đó cũng chính là những tháng ngày mẹ Ngọc mang trong mình căn bệnh nan y. Ý tưởng khởi nguồn sáng tạo cho việc thành lập Công ty Vệ sĩ Vương Gia cũng như xây dựng tiêu chí hoạt động của công ty rất lãng mạn và nhân bản, dựa trên một truyền thuyết phương Tây: "Câu chuyện về Thánh George giết rồng". Tâm nguyện cuối cùng của một bà mẹ trẻ dành cho đứa con gái duy nhất trước lúc yên giấc nghìn thu đã được hoàn thành. Ngọc nói: "Bất cứ nơi nào cũng có thể nguy hiểm, cũng như trong truyền thuyết, bất cứ nơi nào thiện ác cũng tồn tại song song, và Vương Gia nguyện làm người tin cậy cho khách hàng, giải quyết mọi khó khăn có thể theo tinh thần thượng võ của Á Đông và phát huy tính hiệu quả của các anh hùng trong truyền thuyết phương Tây". Việc tiếp quản gia sản và phát triển sự nghiệp của gia đình để lại không khó bằng việc lãnh đạo trên 300 nhân viên khi tuổi đời còn quá trẻ. Ngọc chia sẻ kinh nghiệm, nếu mình thực sự muốn làm cái gì đó thì phải chịu khó đầu tư. Trong điều hành công ty, bí quyết của Ngọc là nhìn việc chứ không nhìn người. Chính sự dung hoà giữa cái tâm và cái tài trong quản lý nhân sự đã khiến cho cấp dưới nể phục, mặc dù nhiều người trong số đó tuổi đời rất lớn. Kinh nghiệm này Ngọc đã học hỏi được từ mẹ. Cũng cần nói thêm, đến thời điểm này, tâm huyết và công sức của mẹ và Ngọc đầu tư vào công ty này rất lớn, vì vậy, Ngọc quyết phát triển mạnh lĩnh vực này. Không có nỗi đau nào giống nỗi đau nào. Có nỗi đau khiến con người ta gục ngã, nhưng cũng có nỗi đau thắp sáng cuộc đời của con người đầy nghị lực. Hoàn cảnh, tài năng, đức độ cũng như ý chí và nghị lực của Ngọc đã khiến cho nhiều người và cảm phục. (Theo Đầu Tư) Những 'sao' khởi nghiệp từ tay trắng Trong 20 gương mặt lọt vào chung tuyển giải thưởng Sao Đỏ, nhiều người xuất thân khó khăn, thậm chí lặn lội đêm hôm đi làm thuê. Song ở bất cứ đâu, khát vọng làm giàu, xoay chuyển cuộc sống của mình và bao người cùng cảnh ngộ luôn cháy trong tiềm thức họ. Anh Trương Anh Tuấn. Tốt nghiệp cấp III năm 1990, cha mẹ thất nghiệp phải bán cả bộ ván nằm ngủ, anh Phan Hồ Nhựt, Giám đốc Công ty gốm Đồng Tâm đã cùng cha dạo khắp nẻo đường đóng bao bì thuê cho các cơ sở sơn mài xuất khẩu. Nhận thấy hàng thủ công mỹ nghệ và gốm sứ có nhu cầu xuất khẩu mạnh, lại sinh sống ngay trong làng gốm Biên Hoà, Đồng Nai, anh đã chủ động tổ chức nhận thầu đóng bao bì rồi vận chuyển đến kho các doanh nghiệp xuất khẩu đầu mối tại TP HCM. Công việc càng bề bộn vất vả khi anh luyện thi vào trường ĐH Kinh tế TP HCM. Sau một năm, anh thấy cần phải tự chủ giao dịch ký kết nên đã tìm cách quan hệ với các đại lý vận chuyển, công ty thương maị rồi nỗ lực tự học ngoại ngữ để trực tiếp giao dịch ký kết và bắt đầu xuất khẩu những lô hàng đầu tiên. Nhà xưởng nhếch nhác không thể tạo được lòng tin với khách hàng, cậu sinh viên trẻ mạnh dạn tìm cách thuê toàn bộ một cơ sở nhỏ kém hiệu quả để sản xuất và giao dịch. Đến nay doanh nghiệp của anh đã có quy mô vốn 33 tỷ đồng, những sản phẩm bình đôn cao trên 2,5m được khách hàng đánh giá ngang với gốm Italy, Tây Ban Nha. Giám đốc công ty địa ốc Hoàng Quân Trương Anh Tuấn cũng xuất thân từ một gia đình nông dân nghèo của vùng đất miền Trung. "Xác định chỉ có học vấn là con đường có thể đưa mình và gia đình lên sự công bằng và phá tan những hố sâu ngăn cách giàu nghèo nên tối cố gắng học", anh kể. Trải qua nhiều môi trường làm việc và ngành nghề khác nhau, ở tuổi 36 dù có việc làm ổn định, thu nhập cao song anh vẫn quyết tâm "ra riêng" để thực hiện ước mơ ngày nào. Năm 2000, anh quyết chọn kinh doanh môi giới địa ốc dù quan niệm xã hội lúc đó không nhiều thiện cảm. Hoàng Quân cũng là doanh nghiệp địa ốc đầu tiên mở văn phòng đại diện tại Mỹ, Australia, từ vốn đăng ký 20 tỷ đồng nay vốn đầu tư đã đạt 268 tỷ đồng. Năm 1990-1991, anh Hoàng Thái Học, Tổng giám đốc Công ty cổ phần thép Thái Nguyên bắt đầu lập nghiệp bằng việc thành lập trung tâm tin học và sửa chữa điện tử với số vốn ban đầu 10 triệu đồng. Không đủ vốn nên anh phải tự thân vận động và kêu gọi bạn bè hỗ trợ làm ăn. Vừa làm thầy vừa làm thợ, gia đình lại không tin tưởng, công việc làm ăn liên tục gặp khó khăn, anh không đủ tiền thanh toán thuê cửa hàng và buộc phải đóng cửa. Sau thời gian bôn ba tại các doanh nghiệp nhà nước, rồi nước ngoài, có kinh nghiệm, anh quyết lập công ty riêng. Có lúc công ty bị chuyển nhượng và rao bán song anh không nản chí. Hết "thua keo này bày keo khác", sau hơn chục năm hoạt động, doanh nghiệp của anh đã tăng quy mô vốn đầu tư lên gần 300 tỷ đồng. Hiện Công ty cổ phần thép Thái Nguyên sở hữu 5 nhà máy, 10 văn phòng và trên 700 lao động. Nét chung của những giám đốc trẻ là năng động sáng tạo, khao khát làm giàu song rất quan tâm tới người lao động trong công ty. Từng làm công nhân nhân viên tiếp thị, thủ kho, giao nhận hàng hóa chị Nguyễn Thị Vinh, Giám đốc công ty thương mại Thái Hưng gây dựng doanh nghiệp với số vốn ban đầu 82 triệu đồng lên tới 100 tỷ đồng. Chị thấm thía hơn ai hết những vất vả của công nhân và quyết định đầu tư nhà ăn tập thể, nhà ở cho công nhân, khuôn viên cây xanh, nhà văn hóa, phòng đọc sách báo và nhà thi đấu thể thao. Anh Hồ Minh Hoàng, Giám đốc công ty tư nhân Hải Thạch cũng quyết định thành lập tổ chức công đoàn từ 7 năm trước đây. Cán bộ công nhân làm việc lâu năm được vay tiền mua xe, mua nhà, vay tiền cho con ăn học với cam kết sau khi ra trường làm việc tại công ty. "Chăm lo cho họ không bao giờ mình lo lúc khó khăn họ bỏ mình ra đi", anh tâm sự. Việt Phong (VNExpress) Lấy bằng tin học để làm... nông dân Cập nhật cách đây 3 giờ 27 phút Hứa Xuyên Huỳnh "Gã khùng" Nguyễn Thanh Tuấn với sản phẩm ếch Thái Lan thương phẩm - Ảnh: H.X.H Tốt nghiệp, lấy bằng cử nhân khoa công nghệ thông tin, loanh quanh một thời gian ở TP Hồ Chí Minh rồi bất ngờ bỏ về quê khai hoang đồi núi. Trang trại tổng hợp giờ trị giá hơn nửa tỉ đồng, nhưng chàng trai 29 tuổi vừa được T.Ư Đoàn khen thưởng vì làm kinh tế thủy sản xuất sắc ấy từng bị xem là một... "gã khùng". Người "rẽ trái" Khi nhận tấm bằng cử nhân công nghệ thông tin, ĐH Quốc gia TP Hồ Chí Minh cũng là lúc Nguyễn Thanh Tuấn bị mất chiếc xe máy Trung Quốc - "đồ nghề" chạy thồ thời sinh viên. Ấy là cuối năm 2002. Là con đầu của gia đình nông dân nghèo ở Tam Hiệp (Núi Thành - Quảng Nam) có đến 6 người con, Tuấn phải vừa học vừa làm thêm đủ thứ nghề: chạy bàn tại các quán Dòng Sông Xanh, Sakê (Bình Thạnh), phụ hồ ở quận 5, dạy kèm. Dành dụm ít tiền anh bèn mua lại chiếc xe máy cũ,  đi thồ "nhàn" hơn chút ít... Ra trường, Tuấn lại đầu quân cho nhiều công ty du lịch, nước giải khát, bảo hiểm ở TP.HCM, đến khi có ít vốn nhỏ lại hùn với bạn bè mở dịch vụ giới thiệu việc làm, môi giới nhà đất, buôn bán máy vi tính. Lại tiếp tục... thua lỗ. Bỏ về quê, đang kỳ giải tỏa trắng cho Khu kinh tế mở Chu Lai, Tuấn bàn với gia đình lấy từ tiền bồi thường thiệt hại để mua đồi D35 bên thôn 5 Tam Hiệp. Dạo ấy, ai gặp Tuấn cũng bảo: "Sao mày khùng quá vậy?". Mua thêm những khoảnh ruộng xung quanh, trang trại của Tuấn giờ rộng 2,5 ha với một núi công việc đang chờ: coi ngó hơn 23 nghìn con cá lóc, basa, điêu hồng, trê lai, ếch Thái Lan ở 35 hồ lớn nhỏ, 100 con heo và bò lai sind, hàng nghìn cây dó bầu và cây ăn quả. Mới cầm được hơn 160 triệu đồng tiền lãi nhưng xem ra cơ nghiệp của "gã khùng" đã khá vững chãi: ngót nghét 600 triệu đồng... Nông dân thời @ Tấm bằng cử nhân công nghệ thông tin của "gã khùng" thoạt xem không mấy ăn nhập với công việc đầu tắt mặt tối ở trang trại. Song những lần lang thang trên mạng giúp anh tìm kiếm thông tin về quản lý trang trại, trao đổi kinh nghiệm hoặc áp dụng mô hình sinh sản tự nhiên của ếch từ một website Thái Lan... "Ý tưởng lập trang trại của tôi xuất phát từ những đợt tình nguyện Mùa hè xanh khi còn là sinh viên. Tôi "học" từ nông dân Cần Thơ, Long An cách nuôi cá, ếch... và từ đồng bào Gia Lai cách nuôi heo. Nhưng khi về Quảng Nam, thời kỳ đầu nuôi con gì cũng... chết vì thiếu kỹ thuật, lại phải làm thêm một "cuốc" vào miền Tây tham khảo" - Tuấn tâm sự. Giờ thì đã có khoảng 4 nghìn nông dân ở Quảng Nam, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Đắk Lắk đến tham quan trang trại trên vùng đồi hoang hóa ấy. Mãi đến tháng 8/2005, "gã khùng" mới thật sự đột phá khi cầm 16 triệu đồng đi mua 100 con ếch Thái Lan giống đầu tiên về nuôi. Chưa đầy một năm sau, ếch thương phẩm không đủ cung cấp cho thị trường từ Đà Nẵng vào Nha Trang. Ở Quảng Nam, chỉ có 2 sản phẩm tiêu biểu của người nông dân chính thức "vào" siêu thị Metro Đà Nẵng: cá điêu hồng từ trang trại Tuấn và rau làng nghề Trà Quế nổi tiếng ở Hội An. Từng nhận giải thưởng "Phát minh xanh Sony" về đề tài ô nhiễm môi trường từ thời sinh viên (năm 2002), năng lực sáng tạo của "gã khùng" tiếp tục phát huy, như nghĩ ra chuyện thắp bóng điện tròn để "kiếm" phù du làm thức ăn cho cá lóc... Trọn một buổi đi thăm trang trại, chỉ nghe duy nhất một lần Tuấn buột miệng: "Làm cũng cực lắm, anh!". Còn hầu như lúc nào ông chủ trẻ ấy cũng lạc quan. Anh hướng dẫn kỹ thuật, chia sẻ thị trường, thậm chí bán ếch giống rẻ phân nửa và để nợ cho những thanh niên nghèo trong vùng... không chút đắn đo. Chính sự kiên trì và không cam chịu ấy mà đã có 5 anh em trong gia đình Tuấn theo học các trường đại học, cao đẳng ở TP Hồ Chí Minh, Đà Lạt. Riêng "gã khùng", năm 1997 khi còn là học viên của Trường chuyên môn kỹ thuật Hội An (thuộc Quân khu 5) đã từng giành huy chương vàng 100m tại hội thi Chiến sĩ khỏe toàn quốc. Giờ đây, Tuấn cũng đang có những "bước chạy" mạnh mẽ trên vùng đồi hoang dù có phần hơi... lạc nhịp so với những gì học được ở trường lớp. Hứa Xuyên Huỳnh