Bộ trưởng Việt Nam khất trả lời chất vấn về 162.000 ha đất do người Trung Quốc sở hữu
Hôm 11/11, khi bị chất vấn về việc người Trung Quốc nắm giữ 162.000 ha đất trên phạm vi cả nước, trong đó có 63.000 ha là đất ở vị trí “nhạy cảm”, sát biên giới và đất ven biển, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Việt Nam Nguyễn Chí Dũng nói ông “chưa có điều kiện nắm sát tình hình” và “sẽ nghiên cứu”.
Trang Thanh Niên loan tin rằng Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng “xin khất” trả lời về 162.000 ha đất người Trung Quốc sở hữu, sau khi vấn đề này được Đại biểu Quốc hội Vũ Trọng Kim của tỉnh Quảng Nam nêu ra trong phiên chất vấn ở Quốc hội chiều ngày 11/11.
Trang Thanh Niên dẫn lời Bộ trưởng Dũng nói tại kỳ họp thứ 2 Khóa XV đang diễn ra: “Đầu tư núp bóng, sở hữu đất là vấn đề lớn và thực sự chúng tôi chưa có điều kiện để nắm rõ sát tình hình thực tế ở các địa phương này ra sao. Với trách nhiệm của Bộ chúng tôi sẽ nghiên cứu, tham mưu cho Chính phủ”.
Một số người dân trong nước bất bình về cách trả lời này của Bộ trưởng Dũng.
Ông Võ Ngọc Lục, một cử tri ở Đak Lak, nêu nhận định với VOA:
“Qua việc né tránh này cho thấy nhận thức và trách nhiệm của họ rất là thấp. Chuyện đã sờ sờ như vậy mà khi ĐBQH chất vấn thì họ lại thoái thác.
“Họ không những vô trách nhiệm mà còn xem thường người dân. Họ luôn tìm cách trả lời qua loa, lấy lệ, chữa cháy cho vấn đề, rồi sau đó họ cho chìm xuồng.”
“Có một thế lực ngầm mà làm mưa làm gió như vậy thì rất nguy hiểm,” ông Lục nói, đồng thời đưa ra kiến nghị:
“Tôi mong muốn rằng nhà cầm quyền có chính sách, đường lối rõ ràng minh bạch về đất đai, tạo điều kiện cho người dân dân chủ hóa đất nước, cho người dân tham gia vào việc quản lý đất đai, giám sát việc thực thi pháp luật. Có như vậy mới giải quyết được vấn đề đất đai và an ninh chủ quyền quốc gia.”
Ông Trần Ngọc Tuấn, một nhà báo độc lập quê ở Quảng Ngãi, hiện đang làm tại cộng hoà Czech, nêu nhận định với VOA về cách trả lời của Bộ trưởng Dũng:
“Không thể có việc hoãn lại, chưa trả lời được. Đây là thói quen, bản chất của quan chức Việt Nam. Nó đã trở thành một hệ thống từ trên xuống dưới rồi.
“Có thể là ông tạm hoãn để chờ người cấp cao hơn ông, cho ông một kịch bản trả lời để làm sao yên được lòng dân mà giữ được mối quan hệ hữu hảo với Trung Quốc!”
“Những mảng đất biên giới, biển ở Đà Nẵng có Trung Quốc chiếm giữ rất nhiều, và họ làm gì trong đó không ai biết. Dân ở vùng đó cũng rất bức xúc,” ông Trần Ngọc Tuấn nói với VOA sau khi có dịp về Việt Nam quan sát và tìm hiểu.
Được biết đây không phải là lần đầu tiên vấn đề đất do người Trung Quốc sở hữu được bàn cãi tại Quốc hội.
Trước đó, vào tháng 5/2020, tại kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XIV, việc người nước ngoài núp bóng mua đất ở những khu vực nhạy cảm, trọng yếu đã được chất vấn trước Quốc hội.
Khi ấy ông Kim cho rằng cần phải có việc tổng rà soát trên toàn quốc, đặc biệt là những tỉnh thành biên giới, những vị trí trọng yếu; làm rõ việc người Trung Quốc, người có yếu tố Trung Quốc “núp bóng” sở hữu đất đai ở khu vực nhạy cảm ở Việt Nam.
Bộ Quốc phòng Việt Nam cho biết người Trung Quốc đang sở hữu hơn 162.000 ha đất tại Việt Nam, trong đó có khoảng 63.000 ha đất biên giới, ven biển.
Tính đến tháng 11/2019, có 149 doanh nghiệp 100% vốn Trung Quốc hoặc liên doanh với Trung Quốc đầu tư vào các dự án ở khu vực biên giới hoặc ven biển thuộc 22 tỉnh của Việt Nam, cũng theo Bộ Quốc phòng.
Mặc dù luật Việt Nam không cho phép công dân và doanh nghiệp nước ngoài sở hữu đất ở Việt Nam, song Bộ Quốc phòng chỉ ra trong báo cáo 2020 của mình rằng người Trung Quốc dựa vào 2 cách chính để sở hữu các lô đất ở Đà Nẵng: thành lập doanh nghiệp liên doanh và đầu tư tiền cho người Việt gốc Hoa mua đất.
Tại kỳ họp tháng 5/2020, trả lời câu hỏi của báo chí về việc Luật Đầu tư hiện hành có ngăn chặn việc người nước ngoài thuê, mua đất đai hay không, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết luật hiện hành chưa có chính sách cụ thể và vấn đề này chính quyền địa phương phải quản lý, chứ Bộ không không thể quản lý được toàn bộ ở dưới cơ sở.
Trong khi đó, trả lời chất vấn trước Quốc hội, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà nói “chưa thấy gì”. Ông Hà nói với báo chí trong nước: “Họ mua, thuê không liên quan đến nội dung Luật Đất đai quy định. Theo Luật Đầu tư, theo Luật Nhà ở, họ hoàn toàn được làm. Còn Luật Đất đai không cấp giấy quyền sử dụng đất cho doanh nghiệp nước ngoài”.
Còn Bộ Quốc phòng cho biết: “Các doanh nghiệp có yếu tố Trung Quốc, quá trình hoạt động cơ bản chấp hành đúng pháp luật Việt Nam”.
Từ tháng 5 năm ngoái, báo cáo về tình hình người Trung Quốc “thâu tóm” đất đã làm nóng diễn đàn Quốc hội, với nhiều đại biểu cho rằng cần điều chỉnh các luật Đầu tư và Đất đai để ngăn chặn nguy cơ.
“Câu hỏi đó muôn đời khó có câu trả lời và cũng chẳng bao giờ họ thèm trả lời đâu”, ông Trần Ngọc Tuấn nhận định về cách phản ứng của quan chức Việt Nam trước câu hỏi chất vấn của các Đại biểu Quốc hội và cử tri Việt Nam.
Trong cuộc phỏng vấn trước đây với VOA, giáo sư Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Tài nguyên và Môi trường cho rằng chính quyền Việt Nam có thể “khó xử lý” về mặt pháp lý khi người Trung Quốc “đội lốt” người Việt để nắm giữ đất ở Việt Nam
TÓM TẮT TIỂU SỬ
ĐỒNG CHÍ NGUYỄN CHÍ DŨNG
Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Ban Cán sự đảng
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư
- Ngày sinh: 05/8/1960 Nam/Nữ: Nam Dân tộc: Kinh
- Quê quán: Xã Mai Phụ, huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh
- Thành phần gia đình: Quân nhân
- Nghề nghiệp khi được tuyển dụng: Học sinh
- Ngày được tuyển dụng làm cán bộ, công chức, viên chức: 13/10/1977
- Ngày nhập ngũ: 13/10/1977 Ngày xuất ngũ: 01/10/1989
- Ngày vào Đảng: 30/9/1987 Ngày chính thức: 30/9/1988
- Trình độ đào tạo:
+ Giáo dục phổ thông: 10/10 phổ thông
+ Chuyên môn nghiệp vụ: Đại học giao thông sắt bộ, ngành máy xây dựng
+ Học hàm, học vị: Tiến sĩ Quản lý kinh tế
+ Lý luận chính trị: Cao cấp
+ Ngoại ngữ: Anh C
- Khen thưởng: Huân chương Lao động hạng Nhất, Nhì, Ba; Chiến sĩ thi đua toàn quốc năm: 2014, 2020; Bằng khen Thủ tướng Chính phủ
- Uỷ viên Trung ương Đảng khóa XI, XII, XIII
- Đại biểu Quốc hội khóa XIV, XV
TÓM TẮT QUÁ TRÌNH CÔNG TÁC
10/1977 - 6/1983:
Học viên Trường Đại học Giao thông sắt bộ, Hà Nội (thuộc quân số do Bộ Tư lệnh công binh quản lý).
6/1983 - 10/1983:
Chờ phân công nhiệm vụ.
10/1983 - 12/1984:
Đại đội phó Đại đội 11, Tiểu đoàn 95, Lữ đoàn 279, Bộ Tư lệnh công binh
12/1984 - 12/1985:
Trợ lý kỹ thuật, Phòng Kỹ thuật, Lữ đoàn 279, Bộ Tư lệnh công binh.
12/1985 - 10/1989:
Chuyên viên, Bộ đội biệt phái, Vụ I, Bộ Giao thông vận tải.
10/1989 - 7/1993:
Chuyên viên Trung tâm Thẩm định dự án đầu tư nước ngoài, Ủy ban Nhà nước về Hợp tác và Đầu tư (nay là Bộ Kế hoạch và Đầu tư).
7/1993 - 10/1995:
Chuyên viên Vụ Quản lý Dự án đầu tư nước ngoài, Ủy ban Nhà nước về Hợp tác và Đầu tư (nay là Bộ Kế hoạch và Đầu tư).
10/1995 - 9/2000:
Chuyên viên Vụ Quản lý Dự án đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
10/2000 - 7/2003:
Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Dự án đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư - Phó Bí thư Chi bộ Vụ Quản lý Dự án đầu tư nước ngoài.
7/2003 - 7/2005:
Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa (nay là Cục Phát triển doanh nghiệp), Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
7/2005 - 8/2008:
Vụ trưởng Vụ Thương mại và Dịch vụ (nay là Vụ Kinh tế dịch vụ), Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
8/2008 - 4/2009:
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
4/2009 - 5/2009:
Phó Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Ninh Thuận.
5/2009 - 9/2010:
Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Thuận.
9/2010 - 6/2011:
Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Thuận. Tại Đại hội đại biếu toàn quốc lần thứ XI của Đảng được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng
6/2011 - 01/2014:
Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Ninh Thuận
01/2014 - 4/2016:
Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ban Cán sự đảng, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, được bầu lại vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
Từ 4/2016 đến nay:
Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Ban Cán sự đảng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư.Đại biểu Quốc hội khóa XIV, XV. Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, được bầu lại vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
Làm rõ việc người Trung Quốc “núp bóng” mua đất khu vực trọng yếu
Trả lời kiến nghị cử tri trước Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XIV, Bộ Quốc phòng đã nêu hàng loạt bất cập trong việc người Trung Quốc, người có yếu tốTrung Quốc"núp bóng" dưới nhiều hình thức để sở hữu đất đai ở các khu vực nhạy cảm ở Việt Nam.
Lo ngại người Trung Quốc "lập xóm, lập phố"
Trưởng Ban Dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, bà Nguyễn Thanh Hải vừa có báo giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi tới Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XIV.
Theo bà Hải, cử tri nhiều tỉnh có kiến nghị về tình trạng người nước ngoài, nhất là người Trung Quốc "lập xóm, lập phố" tại một vài địa phương.
Cử tri tỉnh Bình Dương thì cho rằng tình trạng này là rất đáng quan ngại. Cử tri đề nghị cần quản lý chặt chẽ tình trạng người nước ngoài mua đất, sinh sống và làm việc tại Việt Nam, nhất là tại các khu dự án do Trung Quốc trúng thầu; du khách, người lao động đến từ Trung Quốc để đảm bảo chủ quyền quốc gia, an ninh khu vực.
Cử tri TP.Hải Phòng cũng kiến nghị tình trạng người Trung Quốc nhập cảnh vào Việt Nam đầu tư, kinh doanh và thu mua đất đai gần các khu vực trọng yếu về quốc phòng, an ninh hiện nay là rất đáng ngại.
Trả lời ý kiến cử tri, theo Bộ Quốc phòng, tính đến ngày 30.11.2019, có 149 doanh nghiệp có yếu tố Trung Quốc (92 doanh nghiệp 100% vốn Trung Quốc, 57 doanh nghiệp vốn liên doanh) đang hoạt động ở khu vực biên giới của 22/44 tỉnh, thành biên giới.
Bộ Quốc phòng cho rằng để sở hữu các lô đất, người Trung Quốc đã nghiên cứu, lợi dụng kẽ hở của Luật Đầu tư năm 2014 "việc góp vốn bằng đất để liên doanh thành lập doanh nghiệp" và công tác quản lý nhà nước ở các lĩnh vực đầu tư, đất đai.
Trước tình hình này, Bộ Quốc phòng đã báo cáo và đề xuất Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, UBND tỉnh, thành phố rà soát đánh giá tổng thể các dự án đầu tư của nước ngoài, nhất là dự án liên quan đến Trung Quốc tại khu vực biên giới, biển, đảo có vị trí chiến lược về quốc phòng, an ninh; kịp thời phát hiện, điều chỉnh những bất cập của Luật Đầu tư, Luật Đất đai và cơ chế quản lý, cấp phép các hoạt động đầu tư nhằm hạn chế sơ hở không để cá nhân, doanh nghiệp Trung Quốc lợi dụng hoạt động.
Làm rõ việc người Trung Quốc “núp bóng” mua đất
Liên quan đến vấn đề này, trao đổi với phóng viên bên hành lang Quốc hội ngày 21.5, đại biểu Quốc hội Bùi Văn Xuyền - Ủy viên Thường trực Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội nhìn nhận việc người Trung Quốc "núp bóng", đứng đằng sau người dân Việt Nam "mua bán", "sở hữu" nhà, đất đã rộ lên từ nhiều năm nay. Theo ông, về việc này, chúng ta có các bộ luật quy định rất rõ ràng người mua bán được sở hữu nhà.
"Luật Đất đai nêu rất rõ về việc này. Ví dụ như anh (người Trung Quốc-PV) đưa tiền hoặc đầu tư cho người trong nước (người Việt Nam) đứng ra thì pháp luật phải xác định quan hệ đó là quan hệ giữa người Việt Nam với nội dung họ tham gia vào quan hệ dân sự, quan hệ kinh tế đó. Vậy ta nói là của người nước ngoài thì cũng không phải".
Ủy viên Thường trực Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội nhấn mạnh: "Chúng ta không phải lo ngại việc người nước ngoài núp bóng rồi sau đó trở thành chủ sở hữu. Việc mua bán, nhất là với hợp đồng đất đai phải có xác nhận đồng ý bằng văn bản của pháp luật thì lúc đó mới được công nhận là giao dịch hợp pháp, lúc đấy anh mới là người sở hữu. Còn nếu sở hữu, đầu tư ngầm thì không có hiệu lực, không được pháp luật bảo vệ. Nếu mua bán mà không tuân theo Luật Đất đai, Luật Dân sự, Luật Nhà ở... thì đương nhiên hợp đồng không có giá trị, nhà nước không bảo vệ hợp đồng này".
Ông Xuyền cũng nhìn nhận: Việc người dân bày tỏ lo ngại là đúng, cơ quan chức năng cần xem xét ý kiến của người dân, cử tri. Cơ quan chức năng cần làm tốt ngay từ đầu thì sẽ tránh được những tranh chấp về sau.
Ông khuyến khích phải ngăn chặn những sai phạm có dấu hiệu người Trung Quốc "núp bóng" mua bán, sở hữu đất, nhà ở Việt Nam đặc biệt ở các khu vực nhạy cảm.